ساز قانون چیست؟

قانون یکی از قدیمی ترین سازهای ایران است ، اما متأسفانه امروزه تعداد کمی از افراد با این ساز آشنا هستند.

ساز قانون به شکل ذوزنقه قائم الزاویه است و یک ساز زهی مضرابی (زخمه ای) است که برای ساختن آن از چوب ، پوست ، فلز ، استخوان و زه استفاده می شود. ساز قانون در انگلیسی (Kanoon) نامیده می شود ، این کلمه خود از زبان یونانی گرفته شده است. زیرا یونانیان سازی به نام قانون نیز داشتند که با ساز قانون امروزی متفاوت است.

  ساز قانون پس از سال ها فراموشی در دهه های اخیر مجددا متولد شده و افراد بیشتری از آن استفاده می کنند. برخی معتقدند که فارابی ساز قانون را کامل کرده و حتی برخی باور دارند که فارابی این ساز را ابداع کرده است. اما این فرضیه درست به نظر نمی رسد. در کتاب "کنز التحف" که توسط نویسنده ای ناشناخته در قرن هفتم هجری نوشته شده ، اطلاعات زیادی در مورد این ساز وجود دارد. در هر صورت ، ساز قانون در دوره عباسیان در ایران کاملاً رایج بود ، اما معلوم نیست که چه زمانی این ساز متروک و رها شده است. قانون در کشورهای عربی و ترکیه زیاد استفاده می شود.

فارابی هزار سال پیش این ساز را در قالب 45 سیم اختراع کرده و در کتاب خود به نام "موسیقی کبیر" درباره آن توضیح داده است. صفی الدین نیز آن را "نزهه" نامید. این ساز در کتاب "کنزات التحف" نیز با نام "نزهه" مشاهده می شود.